آیا پاسخ‌های بیت العدل، قانع‌کننده است؟!
(بخش دوم)
پرسش دوم:
بیت العدل در پاسخ این پرسش اساسی یكی از احبّا كه پرسیده بود:
«آیا مصون از خطا بودن بیت العدل اعظم مشروط به حضور ولی امرالله در مقر بیت العدل است؟ و آیا بیت العدل می‌تواند بدون حضور مقام تبیین به تشریع قوانین جدید بپردازد؟»
پاسخ بیت العدل:[1]
بیت‌العدل این‌طور اظهارنظر كرده است كه:
«مصون از خطا بودن بیت‌العدل اعظم، مشروط به حضور ولیّ امرالله در بین اعضای آن نگردیده است، اگرچه در حوزه‌ی تبیین و تفسیر، نظرات حضرت ولیّ امرالله لازم‌الاجرا هستند؛ ولی در مورد شركت ولیّ امرالله در جلسات تشریع قوانین، همیشه تصمیم نهایی با بیت‌العدل اعظم است. بیت‌العدل منحصراً حق تشریع احكام و تصمیم‌گیری در مورد قوانین و احكامی را دارد كه حضرت بهاءالله بالصّراحه نازل نفرموده‌اند.»
در پاسخ بیت‌العدل تأكید شده است كه، اگرچه ولی امرالله به‌عنوان رئیس دائمی آن هیئت عظیم‌الشأن تعیین‌شده است ولی هرگز نمی‌تواند حتّی به‌طور موقّت، حق منحصربه‌فرد تشریع را از آن خود كند و ازاین‌رو نمی‌تواند تصمیم اكثریت اعضای بیت العدل را لغو نماید.
توضیحات عهد و میثاق:
به نظر می‌رسد پاسخ‌های ارائه‌شده از سوی بیت‌العدل از استحكام لازم برخوردار نیست و به دلایل زیر حضور دائم ولیّ امر در جلسات بیت العدل ضروری است:
1. بر اساس نصوص، حضور ولی امرالله به‌عنوان رئیس و عضو دائم، در جلسات بیت العدل ضروری است به‌نحوی‌که اگر شخصاً نتواند در جلسه شركت نماید، باید نماینده‌ای را به‌جای خود معرفی نماید.[2] اگر تشكیل جلسات بیت العدل بدون حضور ولیّ امرالله امکان‌پذیر بود، چه لزومی داشت كه شوقی ربّانی بر لزوم حضور دائم ولیّ امر در جلسات بیت العدل تأكید نماید و از او به‌عنوان عضو غیرقابل عزل یاد كند؟! و چرا روی این مطلب تأکید شده است كه در صورت عدم حضور ولیّ امر، باید وكیلی به‌عنوان جایگزین برای حضور در جلسات بیت العدل معرفی گردد؟
این مطلب نشان می‌دهد كه بدون حضور ولیّ امر، جلسات بیت العدل رسمیّت لازم را ندارد و مصوباتش نمی‌تواند قابل‌قبول باشد.
2. در نصوص بهائی تأكید شده است كه ولیّ امر نمی‌تواند تصمیمات اكثریت اعضای بیت العدل را الغاء نماید و لیكن هرگاه تصمیمی را وجداناً مباین با روح آیات منزله تشخیص دهد، باید ابرام و تأكید در تجدیدنظر در آن نماید.[3]
از این عبارت حضرت شوقی ربّانی به‌وضوح پیداست كه ولیّ امر باید در جلسه حاضر باشد و اجازه ندهد تا تصمیمی مباین با آیات منزله توسط اعضای بیت العدل اتخاذ گردد.
3. شوقی ربّانی، مؤسسه‌ی ولایت امر و بیت‌العدل را لازم و ملزوم هم می‌داند و بدون یكی، آن دیگری را به رسمیّت نمی‌شناسد و صریحاً می‌فرماید:
«در صورت نبود ولیّ امر، تعیین حدود و وظائف تقنینیّه، میسّر نخواهد بود.»
در كتاب دور بهائی چنین می‌خوانیم:
«و چنانچه بیت العدل اعظم كه اساساً اهمیتش از ولایت امر كمتر نیست، از آن (ولایت امر) منتزع گردد، نظم بدیع حضرت بهاءالله از جریان باز ماند و دیگر نمی‌توان حدود و احكام غیرمنصوصه تشریعی و اداری امرالله را كه شارع اعظم متعمداً در كتاب اقدس نازل نفرموده تكمیل نماید.»[4]
عبارت فوق به‌خوبی نشان می‌دهد كه بیت العدل، بدون حضور ولیّ امر نمی‌تواند نسبت به تشریع احكام غیرمنصوصه و حتّی امور اداری، اقدام نماید و مشروعیت تشریع احكام جدید و تصمیمات بیت العدل، منوط به حضور ولیّ امرالله در جلسات بیت العدل است.
کوروش جمالی
[1] نامه‌ی مورخ ۲۷ می ۱۹۶۶ مركز جهانی بهائی، درباره‌ی ولايت امرالله و بيت العدل، صفحه ۲.
[2] كتاب الواح وصاياي مباركه، حضرت عبدالبهاء، صفحه ۱۲.
[3] كتاب دور بهائي، شوقی ربّانی، سال ۱۱۱ بديع، صفحه ۸۰.
[4] كتاب دور بهائی، شوقی ربانی، سال ۱۱۱ بديع، صفحه ۲۷.