آيا پاسخهای بيت العدل، قانعکننده است؟!
(بخش سوم)
مقدمه:
عهد و ميثاق در مقالات پیشین خود، به بررسی دو پرسش اساسی پيشروی بيتالعدل و نقد و بررسی پاسخهای ارائه شده توسط بيتالعدل پرداخت، در اين قسمت نيز به يكی ديگر از پرسشهای مطرحشده از سوی احبّاء و توضيحاتی در مورد آن میپردازیم. اميد است حاصل اين پرسش و پاسخ و توضيحات مطرح شده، مورد استفادهی متحرّيان حقيقت قرار گيرد.
پرسش سوم:
بيت العدل در پاسخ به اين پرسش كه:
«در غياب ولیّ امرالله و با عدم حضور مقام تبيين در جلسات بيت العدل، طرز عمل بيتالعدل در جریان وضع قوانين چگونه است؟ آيا بيتالعدل اعظم در معرض اين خطر قرار ندارد كه از حیطهی صحيح قانونگذاری منحرفشده و در ورطهی خطا و اشتباه بيفتد؟
پاسخ بیتالعدل[1]:
اینگونه توضيح میدهد كه:
«اولاً تصوّر نشود كه بيت العدل به فكر و رأی خود عمل مینماید. استغفرالله، بيت العدل به الهام و تأیيد روحالقدس، قرار و احكام جاری مینمايد و آنچه قرار دهد بر كل فرض و واجب است. در ثانی، بيت العدل كه خود به دريافت هدايات الاهی اطمينان دادهشده است، بهخوبی از نبود حضرت ولیّ امرالله آگاهی داشته و در تمامی امور مربوط به تشريع، فقط در حوزهی اختيار خود عمل مینمايد. سوم آنکه به اين بيان حضرت ولیّ امرالله توجّه دارد كه میفرمایند «هیچیک از اين دو مؤسّسه (مؤسّسهی ولايت امر و بيت العدل) نمیتوانند به قلمروی ديگری تجاوز نمايد و هرگز تجاوز نخواهد كرد.».»
و در پايان، بيت العدل، نحوهی وضع قوانين توسط خود را اینچنین توضيح میدهد:
«در مقام اوّل، مسلماً نهايت دقّت و مراقبت در مطالعهی نصوص مقدّسه و تبينات ولیّ مقدّس امرالله به عمل میآید و همچنين نظرات جميع اعضاء مورد توجّه دقيق قرار میگيرد. آنگاه پس از مشورت كامل، موضوع تنظيم رأی متّخذه به ميان میآید. در اين مرحله نيز ممكن است موضوع بهطورکلّی مجدداً مورد مطالعه قرار گیرد و چهبسا اتفاق میافتد كه قضاوت نهایی درنتیجهی غور و تجدیدنظر ثانوی به نحو قابلملاحظهای با نتیجهای كه قبلاً بهدستآمده است متفاوت باشد و حتّی ممكن است بالاخره رأی هيأت بر آن تعلق گيرد كه در حال حاضر دربارهی موضوع مطروحه، وضع قرار و قانونی ضرورت نداشته باشد.»
توضيحات عهد و میثاق:
هرچند كه مؤسّسهی ولايت امرالله و بیت العدل دارای اختيارات خاصّ خود هستند و هيچيک نمیتواند به حدود ديگری تجاوز نمايد، ولی اين به آن معنی نيست كه ما بتوانيم بين اين دو ركن اساسی ديانت بهائی جدائی قائل شويم و بيت العدل را به تنهائی حلال مشكلات بدانيم.
اعضای بيت العدل كه از طریق انتخابات عمومی تعيين ميگردند، قطعاً دانای مطلق نيستند و همانطور كه عنوان نمودهاند، تصميمات خود را از طريق مشورت اتخاذ مینمايند. بنابراين مانند ساير افراد معمولی، همواره در معرض اشتباه و خطا هستند. چون اطّلاعات خود را از طرق مختلف بشری دريافت میکنند، به همين دليل است كه به آنها اجازه دادهشده است تا در صورت نياز، مصوبات خود را تغيير دهند.
از نظر ما وجود ولیّ امرالله بهعنوان مقام تبيین در كنار بيت العدل در هر زمان لازم و ضروری است و استدلال بيت العدل مبنی بر امكان صدور احكام در غياب ولی امر صحیح نمیباشد.
مراجعه به تبيینات گذشته و باقيمانده از ولیّ امرالله برای صدور احكام جديد به دلایل زیر كافی نيست:
1. بسياری از موضوعات جديد برای قانونگذاری نياز به تبيین جديد دارد، زيرا با گذشت حدود 60 سال از صعود شوقی ربّانی و تحوّلات گوناگون ايجاد شده در جهان، ممكن است برخی از تبيینات گذشته جوابگوی تحوّلات یادشده نباشد. با حذف ولیّ امرالله، چه كسی وظیفهی بيان تبيینات جديد را به عهده خواهد داشت؟!
2. برخی از تبيینات گذشته، با توجّه به مقتضیّات زمان، نياز به بازنگری دارد و اين كار، در حیطهی اختيارات بيت العدل نيست و بايد توسط ولیّ امر صورت پذيرد. برای مثال حل موضوع جنجالی عدم امكان عضويّت نسوان در بيت العدل و يا عدم دخالت در سياست كه بهعنوان يک نصّ صريح مطرحشده است، بدون اجازه و تبيین جديد ولیّ امرالله، قابل اصلاح نيست و بيت العدل به تنهایی مجاز به اعلامنظر در اين زمینهها نخواهد بود.
3. در نصوص الاهی و تبيینات صادره، گاهی رموز و كناياتی وجود دارد كه توضيح و تشريح آن مختص به ولیّ امرالله است و اعضای بيت العدل، امكان فهم آنرا پيدا نخواهند كرد، بنابراين تشريع احكام جديد بدون اطّلاع از دقايق و رموز، ممکن نیست.
4. اگر در ظاهر بيانات طلعات مقدّسه با هم اختلافی مشاهده شود و یا تضادی در بيانات آنان احساس گردد، رافع اين اختلاف چه كسی خواهد بود؟! و تبیين نهایی در غياب ولیّ امرالله با كيست؟!
با توجّه به توضيحات مختصر یادشده بهخوبی میتوان دريافت كه بدون حضور ولیّ امر در مقرّ بيتالعدل، بيتالعدل شجاعت و توانایی صدور احکام مورد نیاز جامعه را نخواهد داشت. شاهد مثال اينكه با گذشت حدود نیمقرن از استقرار بيت العدل و با وجود تأکیدات فراوان طلعات مقدّسه كه بسیاری از احكام را راجع به بيت العدل دانستهاند، بيت العدل تاكنون نتوانسته است احكام فراوان موردنیاز جامعه را تشريع نمايد؛ زيرا به تنهایی مشروعيّت و قابليّت لازم را دارا نیست و هر لحظه نگران است که در معرض خطا و انتقاد قرار گیرد!
کوتاهسخن اینکه در منطق رياضی اگر میليونها صفر در كنار هم قرار گيرد تا زمانی كه يك عدد (مثلاً ۱) در جلوی آن قرار نگيرد، تجمع صفرها بیارزش خواهد بود؛ به همين ترتيب نيز تا زمانی كه مقام مقدّس ولیّ امرالله در كنار اعضای بيت العدل قرار نگيرد، مصوّبات آن اعضا نهتنها مشروع و الاهی نیست، بلکه از درجهی اعتبار نیز ساقط است.
کوروش جمالی
[1] سفينه عرفان، دفتر ۱۲، صفحه ۳۶۶؛ پيام بيت العدل، ۷ دسامبر ۱۹۶۹.